Ryglice monitorowane pod względem czystości powietrza

W Ryglicach, na budynku Urzędu Miejskiego, zainstalowany został czujnik LookO2 badający stężenie cząstek pyłu PM10 oraz PM2,5, czyli zanieczyszczeń powietrza, które w największym stopniu zagrażają mieszkańcom Pogórza Ciężkowickiego. Czujnik, który został zainstalowany na okres 1 miesiąca, należy do nieformalnej grupy osób, działającej w mediach społecznościowych pod nazwą "Powietrze Tuchów" . Grupa jest w trakcie rejestracji stowarzyszenia, którego celem będzie promowanie zasad i metod eksploatacji palenisk wpływających w jak najmniejszym stopniu, na jakość powietrza. W skład grupy wchodzi kilkadziesiąt osób w tym Dariusz Rak, Maciej Sajdak oraz Sławomir Mikos, z którym przeprowadziliśmy krótki wywiad.

Ł.G. Skąd pomysł na zaangażowanie się w akcje informacyjne na rzecz czystego powietrza?

S.M: Głównym czynnikiem, który zadecydował o tym, że trzeba podjąć konkretne działania związane z ochroną powietrza w Tuchowie, jak i na całym pogórzu Ciężkowickim, był ranking najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej, gdzie Tuchów znalazł się na niechlubnym 16 miejscu. Nie mogliśmy udawać, że ta informacja jest dla nas obojętna i że za chwilę sprawa się wyciszy i będzie tak jak do tej pory. Postanowiliśmy działać, szczególnie w zakresie informacji o szerokich możliwościach, które prowadzą do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza. W Tuchowie, takich zdeterminowanych osób jest kilkadziesiąt i aby móc skuteczniej działać , jesteśmy w trakcie rejestracji stowarzyszenia, które będzie funkcjonowało pod nazwą "Eko-aura Małopolska".

Ł.G. Dlaczego akurat w Tuchowie i na naszym terenie, występuje tak duże zanieczyszczenie powietrza?

S.M. Problem zadymienia i zanieczyszczenia powietrza, szczególnie cząsteczkami pyłu PM10, jest powszechny w całej Małopolsce i szerzej, w całej południowej Polsce. Przyczyny takie stanu rzeczy są złożone. Praktycznie jedynym źródłem zadymienia na naszych terenach jest niska emisja, czyli dym, który powstaje poprzez opalanie paliwami stałymi (węgiel, mokre drewno) w gospodarstwach domowych. Niestety często wykorzystuje się w tym procesie paliwa o bardzo niskiej jakości , a nawet śmieci, co powoduje drastyczny wzrost szkodliwych cząstek w powietrzu, którym oddychamy. Oprócz pyłów PM10 i PM2,5, w powietrzu na naszym terenie, znajdują się cząsteczki rakotwórczego benzopirenu i innych szkodliwych substancji. Nie bez znaczenia, w kontekście jakości powietrza, jest ukształtowanie naszego terenu, gdzie miejscowości znajdujące się w kotlinach, narażone są najbardziej na utrzymujący się długo, gęsty i szkodliwy dym, ze względu na słabą wentylację danego obszaru. Duże znaczenie ma również, charakterystyczne dla terenów górskich i podgórskich, zjawisko inwersji, powodujące zaburzenia w cyrkulacji powietrza.

Ł.G. Czy możecie się już pochwalić jakimiś konkretnymi osiągnięciami?

S.M. Do tej pory, udało nam się zakupić i zainstalować sieć czujników w Tuchowie, Burzynie i Ryglicach, badających stopień zanieczyszczenia powietrza cząstkami pyłów PM10 i PM 2,5. 24 godziny na dobę, pod tym adresem: www.powietrzetuchow.pl, każdy zainteresowany tematem, może sprawdzić stan powietrza w pięciu, ważnych i miarodajnych miejscach Tuchowa, Burzyna oraz na rynku w Ryglicach. Wcześniej, przez kilka dni jedno z urządzeń zamontowaliśmy w Lubczy w Gminie Ryglice. Ponadto aktywnie działamy w mediach lokalnych i regionalnych oraz w social-mediach. Wystąpiliśmy w audycjach radiowych w Radiu Kraków (słuchacze radia uznali że nasze działania zasługują na wyróżnienie w ramach plebiscytu "Wyczyn Tygodnia"), Radiu Eska Tarnów , wywiad z nami opublikowała Gazeta Krakowska, a obszerny artykuł ukazał się również na popularnym portalu Onet.pl. Wszędzie tam, staraliśmy się prowadzić kampanię informacyjną na temat bardziej ekologicznego i zarazem bardziej ekonomicznego spalania w piecach c.o. , jak również informowaliśmy o zagrożeniach zdrowotnych palenia niskiej jakości paliwami czy śmieciami. Również aktywnie włączyliśmy się w kampanię informacyjną, promując program wymiany pieców c.o., na węglowe klasy 5 oraz na gazowe, który realizowany będzie przez gminy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Między innymi, dzięki naszemu zaangażowaniu, obecnie w Tuchowie do wymienionego programu, zgłosiło się ponad 400 chętnych, co jest bardzo dobrym wynikiem.

Ł.G Jakie działania planujecie, już po rejestracji stowarzyszenia "Eko-aura Małopolska"?

S.M. Planujemy nadal intensywnie działać w kwestii informowania i poszerzania wiedzy mieszkańców Pogórza Ciężkowickiego, o zagrożeniach związanych z oddychaniem zanieczyszczonym powietrzem, jak również, a w zasadzie przede wszystkim, o możliwościach i rozwiązaniach proekologicznych, szczególnie w zakresie ochrony powietrza. W przyszłym roku, planujemy również organizację dużej konferencji pro-ekologicznej w Tuchowie, na którą zaproszeni zostaną eksperci w zakresie wpływu stanu powietrza na zdrowie człowieka, jak również w dziedzinie form i alternatyw dla tradycyjnych paliw i możliwości ograniczania niskiej emisji. Ponadto planujemy wspólne działania ze szkołami z regionu, gdzie będziemy edukować i promować postawy pro-ekologiczne.
Korzystając ze sposobności, zapraszamy podmioty, instytucje i firmy, które ze względu na swój profil działalności, popierają nasze działania i chciałyby się zaangażować w różnego typu przedsięwzięcia.

Ł.G Czego wam życzyć ?

S.M. Sobie i wszystkim nam życzę, abyśmy my, nasze dzieci i wnuki, żyli w czystym, nieskażonym środowisku naturalnym, którego najważniejszym wyznacznikiem jest powietrze. Korzystając z okazji, bardzo dziękuję wszystkim, którzy angażują się w propagowanie ograniczenia zanieczyszczenia środowiska, powodowanego głównie przez niska emisję. Uważam, że kluczem do zmiany złego stanu powietrza w Małopolsce, jest świadomość mieszkańców na temat zagrożeń związanych z używaniem złej jakości paliw. Dlatego cieszy fakt, że media coraz chętniej angażują się w promowanie proekologicznych postaw.

Ł.Gawron