Uniszowa

Założona w XII wieku należeć miała do Benedyktynów Tynieckich. Wzmianka o osadzie zawarta jest w dokumencie z 1105 roku kardynała Idziego, biskupa tuskulańskiego i legata papieża Kaliksta II. W myśl tego dokumentu klasztor tyniecki otrzymał od królowej Judyty, drugiej żony księcia Władysława Hermana, wdowy po królu węgierskim Salomonie szereg posiadłości między Wisłoką, Białą i Dunajcem, do których to należała również Uniszowa. Pierwsza pewna wzmianka o Uniszowej pochodzi z 1389 roku, wystąpił wtedy przed sądem ziemskim Mikosz de Uneschowicz.

Miejscowość należała do benedyktynów Tynieckich do roku 1407, następnie przeszła w ręce szlacheckie. W końcu XIV wieku znajdowała się w dobrach szlacheckich. Wtedy też przeniesiono jej lokację na prawo niemieckie, co poświadcza też po części jej układ łańcuchowy złożony wzdłuż potoku Szwedka.

W 1430 roku jako posiadacz wsi wzmiankowany był Mikołaj z Burzyna - miał ją zakupić od Paszka z Kielanowic. W 1581 roku wieś znajdowała się (ponownie?) w rękach Kielanowskich i przynależała do parafii w Ryglicach.

Wiadomo, że w XV wieku prowadził przez Tuchów – Bistuszową – Uniszową – Ryglice – Kowalowy - Jodłową trakt kupiecki do doliny Wisłoki. W XVI wieku wioska należy do powiatu Bieckiego, należała już wtedy do parafii w Ryglicach. Pod koniec XIX wieku powstaje murowany dworek oraz park dworski.

W początku XIX wieku wieś Uniszowa należała do rodziny Ząbeckich. W 1894 majątek ziemski został wystawiony na sprzedaż. Zakupił go Józef Jędrzejowicz. W początkach XX wieku przechodzi on w ręce Bossowskich, następnie Korytowskich, a w 1920 Boryczków. Budynek dworu wzniesiony został w 1880 roku z fundacji Franciszka Ząbeckiego. W 1914 r. na terenie Uniszowej, Bistuszowej i Ryglic odbyła się bitwa pomiędzy wojskami austriackimi a rosyjskimi. Po zakończeniu II wojny światowej rozprowadzono prąd po Uniszowej, a pod koniec XX wieku prąd i gaz.

Nazwa wsi:

Nazwa wsi jest formą dzierżawczą od nazwy osobowej Uniesz (Uniesław). Można przypuszczać, że Judyta nadała klasztorowi w Tuchowie wieś z łac. Uniechowici z kmieciem Unochem. Pierwsza pewna wiadomość o Uniszowej pochodzi z roku 1389. Wystąpił wówczas przed sądem ziemskim Mikosz Uneschowicz, a więc wieś ta miała pierwotną nazwę Unieszowice. Uwzględniając tę formę oraz pomijane przez językoznawców zapisy Uniszowej jako Unoszow, Unosza można całkiem śmiało przyjąć, że królowa Judyta nadała Benedyktynom także wieś Unieszowice zwaną obecnie Uniszową.

WYPOCZYNEK I REKREACJA

Wieś o charakterze górsko-dolinno-wyżynnym. Południową część miejscowości zajmuje Pasmo Brzanki, z największym wzniesieniem o nazwie Wielka Góra. Jest ona jednocześnie częścią Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. Teren ten opada w kierunku północnym przechodząc w szeroką dolinę potoku Szwedka płynącego równoleżnikowo przez północną część wsi, po czym ponownie się wznosi. Jedyny kompleks leśny położony jest w Paśmie Brzanki (drzewostan mieszany z dominacją jodły i buka). W północnej części wsi znajduje się niewielka enklawa leśna. Przez Uniszową przebiegają dwa szlaki niebieski pieszy i niebieski rowerowy. W odległości ok.5 km od centrum wsi Uniszowa znajduje się Bacówka na Brzance. Ponadto przy drodze gminnej do Gali Dolnej w Ryglicach-drzewo pomnikowe -pojedyncza lipa drobnolistna (wiek 150 lat , obwód pnia 460 cm)