Zalasowa

Miejscowość Zalasowa, położona jest w gminie Ryglice na Pogórzu Karpackim, na obszarze Pogórza Ciężkowickiego, nad potokami Wątok, Dulcza i Zalasówka oraz ich dopływami. Od zachodu graniczy z Tuchowem i Karwodrzą (gmina Tarnów),od północy z Szynwałdem (gmina Skrzyszów),od wschodu z Wolą Lubecką i Zwiernikiem (gmina Pilzno),a od południa z Uniszową, Ryglicami i Joninami. Zalasowa leży w odległości 15 km od Tarnowa, 6 km od Ryglic, 11 km od Lubczy oraz 7 km od Tuchowa. Jest obszarowo dużą miejscowością bowiem zajmuje powierzchnię ponad 26 km2, zaś długość jej granic wynosi 33 km . Zamieszkuje w niej ponad 3 tyś. osób. Zawiera 13 przysiółków, m.in. Stawiska, Piekło, Dolce, Świniogóra, Wolniki, Od Ryglic i inne. Posiada kod pocztowy: 33-159 Zalasowa.

Pierwsza wzmianka o Zalasowej pochodzi z 1362 roku. Kupił wtedy część wsi Rafał z Tarnowa od Michała z Kielanowic. Można zatem przypuszczać, że Zalasowa istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Zalasowa leżała wtedy w ziemi sandomierskiej. W drugiej połowie XIV wieku przechodzi ona w ręce Leliwitów Tarnowskich, prawdopodobnie istniał już wtedy jakiś kościół, jednak pierwsza wzmianka o nim pochodzi dopiero z 1416 roku, gdy poświadczona jest parafia należąca do dekanatu tarnowskiego.

W 1448 r. Zalasowa należy do Tarnowskich, później wspomniany jest sołtys Jarosław Śluzowski, następnie Bernard Śluzowski.

W 1536 roku Zalasowa posiada już dwie karczmy, młyn i dwa łany gruntu należące do sołtysa. Wymieniono 65 kmieci uprawiających pole na 31 łanach ziemi a w 1581 roku jest już 70 kmieci gospodarujących na 33 łanach, 9 zagrodników [ogrodników], 36 komorników z bydłem i 9 rzemieślników, istnieją też dwa młyny.

Pierwsza szkoła w Zalasowej wymieniona jest w 1539 roku, a 1665 roku szpital - przytułek dla ubogich.

Po śmierci Zofii Tarnowskiej w 1570 roku Zalasowa przechodzi na własność jej męża - księcia Konstantego Ostrogskiego.

Od 1742 roku właścicielem Zalasowej jest Paweł Sanguszko a jego rodzina dziedziczy ją aż do początku XX wieku. W 1776 roku wieś liczy 850 mieszkańców. W 1848 wybucha epidemia cholery, umierają wtedy 133 osoby. a w 1853 roku na tę samą chorobę umiera 142 osoby. Dane z 1880 roku mówią, że w Zalasowej jest już 1832 mieszkańców. W 1889 wybudowano nową szkołę. Pod koniec XIX wieku liczba mieszkańców trochę spada - jest ich 1304.

W 1938 roku rozpoczęto budowę nowej szkoły, a w 1949 roku do Zalasowej doprowadzono prąd. Pod koniec XX wieku następuje telefonizacja i gazyfikacja wsi. Na przełomie wieków XX i XXI wieś zostaje skanalizowana, a następnie doprowadzono wodociąg.